Veilige warmtezorg voor pasgeborenen: Inzichten uit de informatiebijeenkomsten

Gepubliceerd 7 april 2025

De afgelopen tijd hebben we met veel enthousiasme drie inspirerende informatiebijeenkomsten georganiseerd over warmtezorg voor pasgeborenen. Dit deden we naar aanleiding van de aanbevelingen van de Brandwondenstichting en VeiligheidNL om geen kruiken met kokend water meer te gebruiken bij een pasgeborene in bed. De stijging in het aantal meldingen van brandwonden door stralingswarmte van kruiken vraagt om een andere benadering. Met een grote groep kraamverzorgenden hebben we waardevolle kennis en ervaringen uitgewisseld. Het doel? Samen ontdekken hoe we pasgeborenen veilig en effectief warm kunnen krijgen én houden zonder het gebruik van een kokend water kruik.

Als KCKZ blijven we in gesprek met de Brandwondenstichting en VeiligheidNL om een landelijk advies te formuleren die we kunnen delen met toekomstige ouders en zorgprofessionals. Daarnaast zijn we nauw betrokken bij de multidisciplinaire richtlijn ‘Temperatuurregulatie’, waarin alle wetenschappelijke kennis over het reguleren van de lichaamstemperatuur van pasgeborenen wordt verzameld. Aangezien er nog maar weinig onderzoek is gedaan naar warmtezorg, zijn de ervaringen van kraamverzorgenden en andere zorgprofessionals extra waardevol. Het KCKZ brengt dit dan ook in bij de ontwikkeling van de Richtlijn.

Tot het uitkomen van de richtlijn verzamelen wij praktijkervaringen die we van de deelnemende kraamverzorgenden aan de informatiebijeenkomsten gekregen hebben. Deze ervaringen zijn te verdelen in twee categorieën, namelijk om de pasgeborene op temperatuur te krijgen of te houden. Een pasgeborene met een (te)lage lichaamstemperatuur wil je op temperatuur krijgen. Een pasgeborene met een goede lichaamstemperatuur wil je op temperatuur houden zodat hij zich comfortabel voelt en geen energie verliest aan het warm worden.

Ter informatie de praktijkervaringen die wij verzameld hebben:

Op temperatuur krijgen:

  • De beste manier is huid-op-huidcontact: de lichaamstemperatuur van de ouder past zich aan, aan de pasgeborene. Zie het protocol ‘Huid-op-huidcontact’.
  • Extra voeden: vaker aanleggen bij borstvoeding, kolven, en in overleg met de verloskundige eventueel bijvoeden.

Op temperatuur houden:

  • Voorverwarmen van bedje, kleertjes en omslagdoek, dat kan wel met een kokend water kruik. Verwijder de kruik wel, voordat de pasgeborene in bed gelegd wordt.
  • Extra, goed passende, droge kleding: dubbele (wollen) sokjes, een dubbel mutsje en nauwsluitende kleertjes om warmteverlies te minimaliseren.
  • Omgevingstemperatuur aanpassen: houd deuren en ramen gesloten en voorkom tocht. Zet eventueel een kacheltje aan bij het verschonen.
  • Gebruik van wol: wollen dekens, kleding en omslagdoeken helpen de warmte vast te houden. Een ‘eigen’ wollen deken als kraamverzorgende meenemen kan een mooi alternatief zijn als er in het gezin geen wol aanwezig is.
  • Gebruik van natuurstoffen in plaats van synthetische stoffen zoals wol, katoen etc. Fleece ademt niet, maar kan wel warmte vasthouden.
  • Het herintroduceren van moltondoeken: deze kunnen als onderlaken of benendoek extra warmte vasthouden.
  • Vermijden van matrasjes met luchtgaten en dunne matrasjes die snel afkoelen.

Let op:

  • Gebruik geen elektrische kruiken of pitten kruiken als de pasgeborene in bed ligt, alleen voor het opwarmen van de kleding of het bedje.
  • Gebruik geen elektrische deken in het babybed.

Wij willen alle deelnemers ontzettend bedanken voor hun waardevolle inbreng en het meedenken over deze belangrijke ontwikkeling. Samen zetten we stappen om het aantal brandwonden bij baby’s drastisch te verminderen.

Heb jij nog een aanvullende tip? Laat het ons weten door een e-mail te sturen naar protocollen@kenniscentrumkraamzorg.nl. Dit is nog maar het begin van een veilige en innovatieve toekomst voor warmtezorg. We houden jullie op de hoogte van verdere ontwikkelingen!

Ook interessant!

Openstelling Opleidingsfonds Kraamzorg Tranche 3

Op dinsdag 15 april om 9.00 uur wordt Tranche 3 van het Opleidingsfonds Kraamzorg opengesteld. Voor Tranche 3 zijn de spelregels anders dan voor Tranche 1 en 2. De vormgeving […] Lees meer

Resultaten van de vragenlijst over beeld- en instructiemateriaal voor de kraamzorgprotocollen

De huidige kraamzorgprotocollen bevatten veel tekst en nauwelijks visuele ondersteuning. Vanuit de Kwaliteitsgelden Kraamzorg – een subsidie van ZonMw die gericht is op het verbeteren van de kwaliteit van zorg […] Lees meer

Gepersonaliseerde Geboortezorg: Een passende aanpak voor vrouwen in kwetsbare omstandigheden

Wat is de beste manier om zwangere vrouwen de zorg te bieden die zij nodig hebben? Arts-onderzoeker Lyzette Laureij toont in haar proefschrift aan dat de Geboortezorg tekortschiet voor vrouwen […] Lees meer

Geactualiseerde versie Norm2023 per 1 april 2025 gepubliceerd

Het afgelopen jaar heeft onze accreditatiecommissie alle feedback van kraamverzorgenden, opleiders en organisaties t.a.v. het accrediteren van bij- en nascholing verzameld. Dit heeft geleid tot het actualiseren van achtereenvolgens de […] Lees meer

Mazelen in Nederland: Aantal gevallen stijgt snel

Dit jaar is er een aanzienlijke stijging in het aantal mazelengevallen in Nederland. Tot nu toe zijn er al minstens 108 gevallen geregistreerd, waarvan 45 nieuwe meldingen sinds 5 maart. […] Lees meer

Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd toezichtresultaten 2024: Blijvende gezondheidsrisico’s voor kwetsbare groepen

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft de resultaten gepubliceerd over het toezicht op asielopvang van 2024. In het afgelopen halfjaar heeft de IGJ meer dan 40 opvanglocaties bezocht, waaronder […] Lees meer

Stageplekken bij kraamverzorgenden gezocht voor verloskundigen in opleiding

Voor het eerst is er een stage opgenomen in het curriculum van de opleiding verloskunde, waarbij een verloskundige in opleiding (VIO) in het eerste jaar van haar studie een week […] Lees meer

Het aantal bofbesmettingen neemt toe

Sinds 2023 is er een flinke toename in het aantal besmettingen van het bofvirus. In 2023 waren er ongeveer 90 meldingen, maar in 2024 liep dit aantal op tot bijna […] Lees meer

Aanlevering kwaliteitsgegevens voor kraamzorg over 2024: Informatie voor zzp’ers

De jaarlijkse aanlevering van kwaliteitsgegevens voor kraamzorg aan het Zorginstituut is weer gestart. Kraamverzorgenden die als zzp’er werken ontvangen van het Zorginstituut en van Desan hierover een bericht. Omdat hiermee […] Lees meer

Nieuwe afleveringen van de Kraamkunde podcast

Met grote trots laten wij weten dat er nieuwe afleveringen van de podcast ‘Kraamkunde’ opgenomen zijn, de ultieme bron voor alles rondom kraamzorg! Initiatiefnemer Fleur Lambermon bespreekt samen met KCKZ-medewerker […] Lees meer